وب‌سایت یا اپلیکیشن
کدام را برای گسترش کسب و کارتان برمی‌گزینید، وب‌سایت‌های مرورگر یا اپلیکیشن‌های قابل نصب؟ در این نوشته ضمن بررسی هر یک شما را در انتخاب استراتژی مناسب همراهی می‌کنیم.
اپ
اپلیکیشن یا به اختصار اپ، برنامه‌ای است که معمولا از طریق Store اختصاصی سیستم عامل بر روی دستگاه نصب می‌شود. این برنامه‌ها به طور میانگین حجمی حدود ۵۰ مگابایت بر حافظه اشغال می‌کنند و بنا بر ماهیت خود مجوز دسترسی به بعضی درایو‌ها و اطلاعات را در اختیار می‌گیرند. ویرایش این اختیارات در تنظیمات هر دستگاه امکان پذیر است اما باید در نظر داشت تضمین امنیت برنامه بر عهده سیستم عامل و مرجع دانلود اپلیکیشن است.
وب‌سایت
منظور از وب‌سایت قطعه‌ای کوچک از وب است که آدرسی مشخص دارد. در ابتدا لازم است به یک اشتباه رایج در بین عموم اشاره کنیم که سهواً اینترنت را مترادف وب تصور می‌کنند. برای تفکیک صحیح این دو از یکدیگر لازم است بدانیم اینترنت در واقع همان شبکه‌ی میلیاردی از سرورها، کامپیوترها و سخت افزارهاست که از طریق IP یکدیگر را پیدا و ارتباط برقرار می‌کنند، درحالی که وب تنها یک راه از راه‌های مختلفی است که می‌توان در فضای اینترنت تبادل اطلاعات کرد.
برای حضور در وب شما نیازمند به رعایت پروتکل‌های خاصی همچون http یا https هستید تا داده‌های شما که در طول مسیر چیزی جز الکتریسیته و رشته‌ای بلند از صفر و یک نیستند قابل تفسیر و مشاهده شوند.
مرورگر، دریچه‌ای به وب
مرورگر (Browser) خود یک اپلیکیشن است که با شناخت و پذیرش پروتکل‌های ذکر شده دسترسی شما به وب را ممکن می‌سازد. حدود سی سال از ساخت اولین مرورگر به نام Mosaic می‌گذرد اما موزائیک تنها بازیگر این عرصه نبود، طی سه دهه اخیر رقابت سنگین و پر فراز و نشیبی بین سازندگان مرورگر شکل گرفت که در ادامه به خلاصه این جدال می‌پردازیم.
در ابتدای این رقابت Netscape توانست Mosaic را کنار بزند اما دیری نپایید که پای ابر کمپانی‌ها هم به بازار باز شد. مایکروسافت با ساخت Internet Explorer و قرار دادن آن به عنوان مرورگر پیش فرض در ویندوز شرایط بازار را به نفع خود مصادره کرد. این کار منجر به یک درگیری حقوقی گسترده با Netscape در سال 2002 شد. دیگر کمپانی‌ها که از اهمیت این پدیده نوظهور غافل نبودند شروع به ساخت مرورگر‌های اختصاصی خود کردند، بنیاد موزیلا در همان سال Phoenix را ساخت و کمی بعد به Firefox تغییر نام داد. سال بعد اپل با Safari از مرورگر اختصاصی خود پرده برداری کرد. سال 2008 گوگل همزمان با اوج گیری استفاده از تلفن‌های هوشمند در جهان، Chrome را به روانه بازار کرد و توانست با یک روند کاملا صعودی رقبا را کنار بزند و بیش از نیمی از مارکت را برای خود کند.
استراتژی مناسب
در نهایت برای انتخاب شیوه معرفی خود در فضای دیجیتال کدام بهتر است، وب‌سایت یا اپ؟
پاسخ به این سوال ارتباط مستقیم با شرایط مالی و نوع خدمات سفارش دهنده دارد. اگر ابعاد کار کوچک یا متوسط باشد انتخاب سایت گزینه هوشمندانه‌ای است چرا که تنها با رعایت کردن استانداردهای وب، شما در دسترس طیف گسترده‌ای از دستگاه‌ها خواهید بود. تمام سخت افزار‌هایی که به اینترنت متصل و حداقل یک مرورگر نصب شده داشته باشند به راحتی از طریق آدرس وب‌سایتتان به شما خواهند رسید.
اما در مواردی نادر مقیاس کار بسیار بزرگ و توسعه طلب است! با اندکی دقت به ابرکمپانی‌ها مثل اسنپ یا اوبر، دیجی کالا یا آمازون و … در می‌یابیم که در همه جای اینترنت حضور دارند چه وب چه اپ. قابل درک است کنترل حجم بالای مشتری و خدمات کلان این چنینی از عهده فرد خارج و نیازمند گردآوری افراد خبره در زمینه‌های مختلف است. به همین منظور ساخت اپلیکیشن برای پروژه‌های بزرگ در بسیاری از موارد مستلزم اختصاص طبقه‌ای خاص فقط به بخش IT است. هر سیستم عامل به برنامه نویس خاص خود نیاز دارد ضمن اینکه پوشش تمامی سیستم عامل‌ها فقط بخش کوچکی از ماجراست، نقش‌های DevOps برای چینش صحیح معماری، Cyber Security Engineer برای جلوگیری از حملات احتمالی، Data Scientist برای بررسی و تحلیل داده‌های دریافتی و … نیز وجود دارد.
پس امکان توسعه نامحدود و این بودجه‌ی فرد یا شرکت است که سقف را تعیین می‌کند. توصیه می‌شود ابتدا با ساخت وب‌سایت به دنیای دیجیتال وارد شوید و سپس در صورت نیاز به اپلیکیشن فکر کنید.
نگاهی به آینده PWA
پدیده جدیدی که در سال‌های اخیر مشاهده شده Progressive Web App نام دارد. منظور از PWA وب‌سایت مجهّزیست که تجربه‌ای مشابه اپلیکیشن به فرد القا کند. تنها با ذخیره آدرس وب‌سایت به صورت shortcut، لوگوی آن همانند اپ بر صفحه نقش می‌بندد و فرایند چند مرحله‌ای شامل باز کردن مرورگر، تایپ آدرس و کلیکِ جستجو به سادگی در یک آیکون خلاصه می‌شود. لازم به ذکر است ساخت و طراحی چنین وب‌سایتی که بتواند از طریق مرورگر، کیفیت و سرعتی مشابه اپلیکیشن ارائه کند درحال حاضر با محدودیت‌هایی رو به روست که همچنان توسعه دهندگان را به فکر وا داشته. علاوه بر موانع فنی، پیش‌بینی رفتار کلاینت‌ها که در سمت تقاضای بازار ایستاده‌اند نیز نیازمند گذر زمان است تا دید آیا shortcutهای مرورگر را ترجیح می‌دهند یا پایبند به اپلیکیشن‌های کلاسیک می‌مانند. جایگزینی کامل PWAها با اپلیکیشن‌ها در آینده نزدیک بعید است اما به دلیل اقتصادی بودن و پیچیدگی‌های کمتر در توسعه احتمالا در آینده بیشتر شاهد این نوع از وب‌سایت‌ها یا به اصطلاح پراگرسیو وب اپ‌ها خواهیم بود.